Demiryolları açısından da zorlu bir yılı geride bıraktık. 2021 ise bir dizi güzel gelişmeye sahne olabilir.

İşte 2021’de Türkiye demiryollarında beklenen gelişmeler:

Haliç tramvayına kavuştu

Yıla güzel bir gelişmeyle başlıyoruz. İstanbul’un simgesi Haliç kıyılarıları boyunca uzanan Eminönü-Alibeyköy tramvayının ilk etabı bugün açılıyor. Tramvay bu yıl Cibali-Alibeyköy arasında çalışacak. Tramvay 10 gün ücretsiz. Tramvayı Eminönü meydanına bağlayacak ilk iki istasyonda çalışmalar bu sene devam edecek. Tamamlanana kadar Cibali-Eminönü arası otobüs seferleri düzenlenecek.

Havalimanına metro Nisan’da

İstanbul’un en uzun ve en hızlı tamamlanacak metrosu olacak Gayrettepe-Havalimanı’nın ilk etabında sona yaklaşıldı. 2020 başında ray kaynağının başlandığı, test sürüşlerinin devam ettiği hattın Kağıthane-Havalimanı bölümünün Nisan ayında tamamlanması hedefleniyor. Gayrettepe-Kağıthane bölümünün ise yıl sonuna kadar tamamlanacağı açıklandı. Hat tamamlandığında 30 dakikada Gayrettepe’den İstanbul Havalimanı’na ulaşmak mümkün olacak.

Sivas ve Karaman’a hızlı tren

405 km’lik Ankara-Sivas hızlı tren hattının 293 km’lik Yerköy-Sivas bölümü tamamlandı, test sürüşleri devam ediyor. Kayaş-Yerköy arasında çalışmalar devam ediyor. Bu kesimde Elmalı-Kırıkkale arası en zorlanılan bölüm. Demiryolu yatırımlarında 2020’de aslan payını alan Sivas YHT hattında çalışmaların tamamlanması, eksik kalan bir bölüm olursa da İstanbul hattında olduğu gibi geçici çözümler üretilerek Sivas’a bu sene hızlı tren ulaşacak gibi.

Konya-Karaman hattında elektrifikasyon işleri tamamlandı, sinyalizasyon işleri devam ediyor. Hedef Mayıs’ta hızlı trenin Karaman’a ulaşması.

İstanbul-Ankara hattı hızlanacak

Bu hatta üç eksik bölüm bulunuyor, geçici çözümler nedeniyle trenler Bözüyük-Sapanca arasında yavaş gidiyorlardı. Bu bölümlerden Doğançay tünelinde çalışmalar tamamlanmak üzere. Çökme yaşanan T26 tünelinin de 2021 sonuna kadar tamamlanması hedefleniyor. Bu hattaki eksik son bölüm Doğançay tüneli-Sapanca arası. Bu bölümün tamamlanması için 2022’yi bekleyeceğiz. Her üç bölüm de İstanbul-Ankara seyahat süresini 10-15’er dakika kısaltacak. Tümü tamamlandığında halen 4 saat 45 dakika süren Söğütlüçeşme-Ankara arası 4 saate düşecek.

İstanbul’a yeni raylı sistem hatları

İstanbul’da yapım çalışmalarının sonuna gelinen bir dizi raylı sistem hattı daha bulunuyor. Hisarüstü-Aşiyan füniküler hattı yaz aylarında hizmete açılacak. Ataköy-İkitelli metrosunun İkitelli-Bahariye bölümü de bu sene açılacak.

Ulaştırma Bakanlığı tarafından üstlenilen iki hat için ise tamamlanma tarihi olarak 2021 sonu işaret ediliyor. İlki açılış tarihi birkaç kez ertelenen Sabiha Gökçen uzatma hattı. Diğeri ise şehir hastanesine uzanan Başakşehir-Kayaşehir uzatma hattı.

Antalya tramvayı falezlere ulaştı

Antalya’nın şehir merkezini dolaşan, Antalya Tıp Fakültesi, Eğitim Araştırma Hastanesi, Antalya Müzesi, Antalya Otogarı, Antalya Adliyesi gibi yerleri birbirine ve mevcut tramvay hattına bağlayan Varsaklı-Zerdalilik tramvayının Otogar-Meltem bölümünde çalışmalar tamamlanmak üzere. Tramvay bu sene müze önüne kadar işlemeye başlayacak.

Yeni araçlarla tanışacağız

Türkiye demiryollarında bu sene ilk kez göreceğimiz lokomotifler olacak. Körfez Ulaştırma’nın Stadler’den aldığı hibrit lokomotifler bu sene teslim edilmeye başlanıyor. TCDD Taşımacılık’ın yeni elektrikli lokomotiflerini muhtemelen bu sene raylarda göreceğiz. Türasaş’ın üzerinde çalıştığı E5000 elektrikli lokomotifinin de bu sene lansmanının yapılması bekleniyor.

Öte yandan milli elektrikli tren setinin bu sene seri üretimine 2021’de başlanıyor. Eğer bölgesel trenler başlarsa ilk seti ticari seferlerde görmek mümkün. Türasaş’ın Gaziray için üreteceği milli banliyö treninin de prototipinin bu sene hazır olacağı açıklandı.

Yolcu trenleri başlayabilir

Türkiye’de 2020 Mart ayından bu yana yolcu trenlerinin büyük bir kısmı çalışmıyor, sadece hızlı trenler hizmet veriyor. Pandeminin hafiflemesi veya aşıların yaygınlaşması durumunda yolcu trenlerin seferlerine başlaması gündeme gelebilir. Eğer başlarsa, 5 yıldır trene hasret kalan Samsun’a da yolcu trenleri gelecek. Samsun-Sivas yolculuğu 5 saate inecek.

Yolcu trenleri başlarsa, Turistik Doğu Ekspresi ile başlayan turizm trenlerine yeni hatlar eklenebilir. İlk aday, deneme seferi de yapılan Karaelmas Ekspresi. Efes-Pamukkale, Diyarbakır-Mardin-Midyat, Nemrut-Van Gölü muhtemel diğer rotalar.

Bakü treni sefere hazır

Yolu gözlenen yolcu trenleri arasında uluslararası hatlar da var. Sofya Ekpresi ve yeniden başladıktan kısa süre sonra pandemi nedeniyle durdurulan Transasya Ekspresi, salgının bitmesini bekliyor. Yolu muhtemelen en çok gözlenen hat ise Bakü-Ankara treni olacak. Bu hatta hazırlıklar büyük ölçüde tamamlanmıştı. Pandemi sonrası seferler kısa sürede başlayabilir.

Yeni metro çalışmaları başlıyor

Konya metrosunda ihale süreci tamamlandı, inşaata 2021 başında başlanacak. Mersin metrosu için ön yeterlilik ihalesi sonuçlandı, ihalenin 2021’in başında sonuçlanması bekleniyor. İzmir’de de Buca metrosu için Ocak ayında ihaleye çıkılacak.

İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin, Halkalı’yı Sabiha Gökçen’e bağlayacak Hızray projesi 2021’de gündeme gelecek yeni projeler arasında. 5 milyar dolar tutar tutması beklenen projenin yap işlet devret modeliyle yapılması hedefleniyor. Projenin Cumhurbaşkanlığı onayından geçip geçmeyeceği, geçerse bu modelle yapıp işletecek bir firma bulunup bulunamayacağı merak konusu.

2020 nasıl geçti?

Zorluklarla, dertlerle dolu bir yılı geride bırakıyoruz. İşte demiryollarının bir yılı: Yolcu trenleri sessizliğe büründü 2020’de yolcu trenleri sessizliğe büründü. Pandemi nedeniyle ilk olarak İran sınırı kapandı, yıllar sonra yeniden başlayan Transasya Ekspresi ve Van-Tahran trenleri Şubat ayında durdu. Ardından Mart ayında diğer yolcu trenlerine de ara verildi. Mayıs ayında sınırlı sayıda hızlı tren seferine…