Hızlı trenler yalnızca sabah, öğle ve akşam saatlerinde çalışmakta. Peki hızlı trenlerde gece seferleri olsaydı ne olurdu?

Yolculuk süresi, hız, konfor, güvenlik, güvenilirlik gibi özellikler açısından hızlı trenler işletilmeye açıldığı günden bu yana yolcu talebinde görülen artış devam etmektedir. Özellikle seyahat süresinde sağladığı kolaylık günübirlik, eğitim ve iş amaçlı yolculuk taleplerinde kayda değer bir artış gözlemlenmektedir. Yolcu talebinde meydana gelen artış; Marmaray’ın, Söğütlüçeşme ve Bostancı duraklarının işletime açılması yüksek hızlı trene olan talebi daha da arttırdı. Bu durum ek sefer ihtiyacını doğuracaktır. Avrupa’da uzun yıllardır kullanılan gece seferleri, ek sefer ihtiyacına alternatif bir çözüm yöntemi olarak tüm gece park halinde bekleyen setlerden bir kısmını gece treni olarak neden kullanmayalım?

Tabloda da görüldüğü gibi yüksek hızlı trenler 06:00 ve 23:30 saatleri arasında hizmet vermektedir. İlk seferlerin varış saatleri ve son trenlerin kalkış saatleri dikkatle incelendiğinde en erken varış 10:25’te İstanbul varışlı trenlerdir. Günün son trenini ise 19:15 İstanbul çıkışlı seferler oluşturmaktadır. İstanbul, Ankara ve Konya şehirleri için tren garlarına erişim süreleri ortalama 45 dakika olarak hesaplandığında bahsi geçen yolculukları kullanacak yolcular için varılacak şehirde toplamda 7 saatlik bir süre kalmaktadır. Örneğin günübirlik bir şehri gezmeye geldiğinizde veya sabahtan akşama kadar sürecek bir eğitime katılmak istediğinizde sadece 7 saatiniz olduğu anlamına geliyor. Bu tür yolculukları kullanan kişiler 1 gün önceden yolculuk yapma eğiliminde olurlar. Bu durum da varılacak şehirde konaklama ihtiyacı doğurmaktadır. Bu eğilimin altında yatan en önemli sebep ise zamanı verimli kullanma isteğidir. Bu noktada gece seferlerinin işletilmeye başlanması yüksek hızlı tren yolcu talebinde artış meydana getirebilir.

Yolculuk sürelerinin ortalama 5-5.5 saat olarak düzenlenmesiyle 06:00 varışlı tren seferleri hizmete açılabilir. Başlangıçta her hat için haftada 1 veya 2 sefer olarak düzenlenip yolcu talebine göre sefer saatlerinde revizyona gidilebilir. Günün son seferlerinin de 00:30 olarak düzenlenmesiyle bahsi geçen yolculukları kullanan yolcular için varılacak şehirde 17 saatlik bir süre üretilmektedir. Bu durum ayrıca gece trenlerini kullanacak yolcular için varılacak şehirde oluşabilecek olası konaklama ihtiyaçlarını da ortadan kaldıracaktır.

Gece trenlerinin avantajları:

• Konaklama ihtiyacını ortadan kaldırılması
• Tren setlerinin ve hatların daha verimli kullanılması
• Tren garlarının yolcular ve kentliler tarafından daha uzun süre kullanılması olarak sıralanabilir.

Şehirlerarası otobüsler, bu güzergahlarda gece seyahat etmek isteyen yolcu talebini karşılamaktadır. Şehirlerarası otobüslerin yüksek bilet fiyatları, hizmet kalitesinde azalma, seyahat süresinin uzun olması gibi olumsuz yönleri olmasına rağmen gece trenlerinin olmayışı, bu saatlerde yolculuk etmek isteyenleri otobüslere mahkum etmiştir. Demiryollarında gece seferlerinin başlaması, bu güzergahlarda yolcu talebinin demiryollarına doğru yöneltecektir.

Kapak fotoğrafı: Onur Uysal ©