Demiryolu kütüphanesi

Rail Turkey’de yayınlanmış tüm doküman, inceleme/araştırma ve teknik makalelere buradan ulaşabilirsiniz.

RIV yükleme talimatları ve metodları

Yüklerin vagonlara nasıl yüklenmesi gerektiğini ayrıntılarıyla ve şemalarla gösteren ve tüm UIC üyesi ülkelerde geçerli kitapçık. Vagonların Uluslararası Trafikte Karşılıklı Kullanımına (RIV) ilişkin yönetmeliğin II. eki olarak yayınlanan “Yükleme Talimatları ve Metodları”, UIC’e üye ülkelerin uluslararası trafikte uyması gereken yükleme kurallarını içermekte. UIC tarafından 1 Temmuz 2000 tarihinden itibaren geçerli olacak şekilde yayımlanan dökümanın 1.…

TEA tarifesi

Türkiye ve komşu ülkelerde konvansiyonel ve konteyner taşımalar için demiryolunda uygulanan ücretleri içeren TEA tarifesi. Taşınan eşyanın sınıfına ve bir vagondaki eşyanın ağırlığına göre farklılaşabilmektedir. Konteyner tarifesi, konteynerin kaç ayak olduğuna ve boş/dolu olmasına göre değişmektedir. Aynı vagona yüklenen iki konteynerin fiyatlandırmasında toplam kaç ayak olduğu dikkate alınmalıdır. Konteynerlerin belirli bir ağırlığın üzerinde olması durumuda…

Türkiye demiryolu haritası

Yüksek çözünürlüklü Türkiye demiryolu haritası. TCDD tarafından 2019 yılında yayınlanan haritada şunlar bulunuyor: Konvansiyonel hatlar Tamamlanmış hızlı tren hatları Tüm yolcu ve yük istasyonları İstasyonlar arası mesafeler Kapak Fotoğrafı: TCDD ©

TCDD yük vagon rehberi

TCDD’nin yük filosunda bulunan vagonlar ve teknik özellikleri. TCDD’nin yaklaşık 18 bin faal durumda yük vagonu bulunmakta. Bu vagonlar arasında 2 ve 4 akslı platform vagonlar, 60′ konteyner vagonları, 2 ve 4 akslı kapalı vagonlar, tank vagonlar, cevher vagonları, granül ürünlerin taşındığı vagonlar bulunmakta. İşte en sık kullanılan vagonlara ait detaylar: TCDD yük vagonları TCDDT…

Türkiye’nin yeni dingil basıncı haritası

Türkiye demiryollarında 22,5 ton dingil basıncı yaygınlaşıyor. Hatlarda sürdürülen yenileme çalışmalarının önemli sonuçlarından biri de dingil basıncı oldu. 2005 yılında Kapıkule-İstanbul-Ankara hattıyla sınırlı olan 22,5 ton dingil basıncı, artık demiryolu hatlarımızın büyük bir kısmına yaygınlaştı. Dingil basıncı 22,5 tonun altında kalan hatlar ise şunlar: Yolçatı-Tatvan-Van-Kapıköy (20 ton) Yolçatı-Diyarbakır-Batman-Kurtalan (20 ton) Narlı-Gaziantep-Mardin-Nusaybin (20 ton, Gaziantep’ten sonrası…

811 km demiryolu elektriklendi

3 senede 811 km demiryolu elektrikliye çevrildi. TCDD’nin her sene yayınladığı şebeke bildirimine göre, Türkiye’nin elektrikli konvansiyonel (YHT dışı) hatlarının uzunluğu 3128 km’ye ulaştı. 3 sene önceki bildirimde 2317 km konvansiyonel hat elektrikli gözüküyordu. 2023 senesinde tamamının elektrikli hale getirilmesi hedefi olan demiryollarımızın elektrifikasyon haritasına son olarak 2018 başında Rail Turkey’de yer vermiştik. İşte kısa…

Türkiye’nin en yoğun istasyonları

Türkiye’de demiryolunun yolcu taşımacılığından aldığı pay %1’in biraz üstünde. Buna rağmen, demiryolu, bazı hatlarda trenler çok öne çıkıyor ve yolcu trafiğinden önemli pay alabiliyorlar. İşte Türkiye’nin en yoğun yolcu tren trafiğine sahip şehir merkezleri: #10 – Denizli ve Manisa Manisa kalkış/varışlı 2 tren ve İzmir’den kuzeye giden 7 farklı trenin geçiş yaptığı Manisa, günde 18…

Türkiye demiryollarının kara noktaları

Karayollarında kara noktalar, çok sık kaza meydana gelen noktalar için kullanılır. Demiryolunda ise bu terimi insanların değil, verimliliğin öldüğü noktalar için kullandık. Demiryolunda bir tren ile maksimum ne kadar yük taşınabileceğini belirleyen en önemli etmenlerden biri, güzergah boyunca karşılaşılacak en büyük eğim. Bu eğim, hem lokomotifin çekiş gücüne, hem de vagonların koşum takımlarının kuvvetine bağlı…

2004/49/EC direktifine göre “emniyet yönetim sistemi”

Demiryollarında risklerin kabul edilebilir sınırlar içerisinde tutulabilmesi için yeni emniyet stratejilerine ve yöntemlerine ihtiyaç duyulmaktadır. Kurumların (Demiryolu İşletmeleri ve Altyapı Yöneticileri) bu ihtiyaçları karşılamak, yük ve yolcu taşımacılığı hizmetlerinde en üst emniyet seviyesine ulaşması için, Emniyet Yönetim Sistemini (EYS) işletme ve organizasyon arasında oluşturması gerekmektedir. Tehlikelerin önüne geçilmesine veya azaltılmasına ve böylelikle işletmedeki emniyetin iyileştirilmesine…

EN 50126 standardına göre “emniyet yönetimi”

EN 50126 standardı, emniyet yönetimi için sistem yaşam döngüsü ve içindeki görevler temel alınarak bir yönetim süreci tanımlar. Sistemdeki olası tüm tehlikeler, tüm işletme, bakım ve çevre koşulları, sonuçların ciddiyeti açısından her tehlikenin karakteristiği, emniyetle ilgili arızalar, sistemin çalışması ve sistemin emniyetiyle ilgili bölümlerinin bakımı emniyetin teknik konseptidir. Uygulanacak olan sistemde EN 50126 standardında bulunan…

CENELEC´e göre “RAMS Yönetimi”

EN 50126 standardı, demiryolu sektöründe Güvenilirlik (R), Kullanılabilirlik (A), Sürdürülebilirlik (M) ve Emniyet (S), kısaca RAMS yönetimi için yöntem, RAMS gereksinimlerini ve bu gereksinimlerin yerine getirildiğinin ispatı ile ilgili de süreç tanımlamaktadır. EN 50126 içerisinde tanımlanan süreç ve faaliyetler, dikkate alınan sistemin gereksinimlerine göre uyarlanmalıdır, ancak tüm uygulamalarda aşağıdaki talepler yerine getirilmesi zorunludur: RAMS faaliyetlerinin…

402/2013/EU´ya (CSM-RA) göre “risk yönetimi”

Risk temelli yaklaşımda, demiryolu işletmecileri veya altyapı yöneticileri faaliyetleri ile ilgili olan riskleri proaktif olarak belirleyerek, bu riskleri elimine etmek için önlemler geliştirir ve bu sayede işletmenin emniyeti sağlanmaya çalışılır. Bu yaklaşımı kurallaştırmak adına 2004/49/EC –  Demiryolu Emniyet Direktifi yayınlanmış ve bu yönetmelik ile Emniyet Yönetim Sistemi´nin konsepti oluşturulmuş ve proaktif düşünce biçimi (önceden tahmin…

Serbestleşen demiryolu sektöründe üçüncü taraf hizmetler

1990 yılı itibariyle Avrupa’da devlet tekelinde bulunan demiryolu sektörünün verimsiz yapısı reform ihtiyacını gözler önüne serdi. Bu çerçevede Avrupa Komisyonu demiryolu sektörünü yeniden canlandırmak ve taşımacılık faaliyetlerinin verimliliğini arttırmak amacıyla üye ülkelerin, bazı yük treni operasyonlarını rekabete açmalarını ve demiryolu taşımacılık operasyonları ile altyapılarını en azından muhasebe düzeyinde ayırmalarını zorunlu kılan 91/440 sayılı direktifi yürürlüğe…

EYS nedir, nasıl kurulur?

Serbestleşme ile birlikte özel firmaların birer ikişer tren operatörlüğüne soyunması, trenlerin emniyeti konusunu gündemin üst başlıkları arasına taşıdı. Tüm tren operatörlerinin, taşımacılığa başlamadan önce, etkili bir emniyet yönetim sistemi (EYS) kurduklarını ve ekip üyelerinin bu sistemin kendilerini ilgilendiren kısımlarına hakim olduğunu DDGM’ye kanıtlamaları gerekiyor. İşte bu konuyla ilgili, gerek Türkiye’deki emniyet yönetim sistemlerinin temel kriterlerini…

Orta Asya demiryolu haritası

Türkmenistan, Özbekistan, Kırgızistan ve Tacikistan’da halen çalışmakta olan ve proje/inşaa aşamasında olan demiryolu ağını gösteren yüksek çözünürlüklü demiryolu haritası. Kımızı renkli çizgiler mevcut hatları, turuncular inşaa halinde olan hatları göstermekte. Türkmenistan, Özbekistan, Kırgızistan ve Tacikistan’da, Türkiye’den farklı olarak geniş ray aralığı (1520 mm) kullanılmakta. Haritada inşaa halinde gözüken, İran’ı Türkmenistan üzerinden Kazakistan’a bağlayan Gorgan-Uzen hattı…

Kazakistan demiryolları haritası

Kazakistan’da halen kullanılmakta olan ve proje/inşaa aşamasında olan demiryolu ağını gösteren yüksek çözünürlüklü demiryolu haritası. Kımızı renkli çizgiler mevcut hatları, turuncular inşaa halinde olan hatları göstermekte. Kazakistan’da, Türkiye’den farklı olarak geniş ray aralığı (1520 mm) kullanılmakta. Haritada yapım aşamasında gözüken, Kazakistan’ı Hazar Denizi’nin doğusundan Türkmenistan’a bağlayan Uzen – Bereket hattı açıldı. Haritada hiç gözükmeyen iki…

İran demiryolu haritası

İran’da halen çalışmakta olan ve proje/inşaa aşamasında olan demiryolu ağını gösteren yüksek çözünürlüklü İran demiryolu haritası. Siyah renkli çizgiler mevcut hatları, turuncular inşaa halinde olan hatları göstermekte. İran’da Türkiye ile aynı ray aralığı (1435 mm) kullanılmakta. Haritada inşaa halinde gözüken, İran’ı Türkmenistan’a bağlayan Gorgan-Godurolum hattı işletmeye açıldı. Haritada gözükmemekle birlikte, Türkiye, Azerbaycan ve İran’ın gündeminde,…

Türkiye’nin yeni sinyalizasyon haritası

Ankara hızlı tren kazası demiryolunda sinyalizasyon konusunu çok daha fazla kişinin yakından takip etmesine yol açtı. İşte Türkiye demiryollarında sinyalizasyonla ilgili son durum: Halkalı-Gebze arası gelişkin sinyalizasyon sistemi Türkiye demiryollarında en yüksek seviye sinyalizasyon sistemi Marmaray’da uygulanıyor. Halen Ayrılıkçeşme-Kazlıçeşme arası devrede olan CBTC sistemi, yolun maksimum kapasite ile kullanılmasına imkan veriyor. Mart sonunda açılması beklenen…

Hangi şehrimiz raylı sistemlerde ne durumda – 2019?

Hangi şehirde raylı sistem kullanımı daha yaygın, hangi şehrin raylı sistemi daha verimli, banliyö, metro ve tramvay sistemlerinde hangi şehirler öne çıkıyor? Rail Turkey olarak şehirlerimizdeki metro, tramvay ve banliyö sistemlerinin karşılaştırmalı analizinin bu sene dördüncüsünü yapıyoruz. Türkiye’de şehiriçi ulaşımda kullanılan raylı sistem uzunluğu 778 km’ye ulaştı. Raylı sistemlerle taşınan yolcu sayısı 2018’de 1.3 milyar…

Hangi şehrimiz raylı sistemlerde ne durumda – 2018

Hangi şehirde raylı sistem kullanımı daha yaygın, hangi şehrin raylı sistemi daha verimli, banliyö, metro ve tramvay sistemlerinde hangi şehirler öne çıkıyor? Rail Turkey olarak Türkiye şehirlerinde metro ve tramvay sistemleri araştırmasının bu sene üçüncüsünü yapıyoruz. 12 kentimizde kullanılan raylı sistem ağlarını, araç ve yolcu sayılarını  karşılaştırdık. Araştırmamızda raylı sistemleri şu kategorilerde karşılaştırdık: En geniş…

GTİP kodları

Gümrük tarife istatistik pozisyonu (GTİP)’na göre tüm ürünlerin demiryolu ücret sınıfları. Uluslararası tarifede GTİP kodlarına göre eşyalar 1. sınıf ve 2. sınıf olarak ayrılarak farklı ücretlendirilirken, Avrupa’da bazı ürün grupları için farklı fiyat uygulamaları olabilmektedir. GTİP kodları yurtdışında NHM kodları olarak adlandırılmaktadır. Ekli dökümanda GTİP kodları, açıklamaları ve uluslararası demiryolu eşya tarifesinde hangi sınıfta ücretlendirildiği…

Demiryolu yük gabarisi

Avrupa’da ve Türkiye’de, demiryolu araçları ve yüklerine izin verilen maksimum yükseklik ve genişliği gösteren şema. Demiryolu yük gabarisi, demiryolu araçları ve yüklerinin, tünel, köprü ve benzeri yapılardan güvenle geçebileceği maksimum yükseklik ve genişliği belirten şemaya verilen isimdir. Yük gabarileri, özellikle demiryolu sisteminin eskiye dayalı ve farklı firmalar tarafından geliştirildiği İngiltere’de büyük çeşitlilik göstermektedir. Bazı istisnalar…

Intermodal yük gabarisi

Demiryolunda taşınacak intermodal yüklerin (konteyner ve yarı römork) taşınmasındaki gabari sınırlamaları. İzin verilen maksimum yüksekliği ifade eden numaralarla anılıyor (P/C 361, P/C 400, P/C 450 gibi). “P/C”, vagon tiplerini anlatıyor (pocket wagon/container wagon). UIC bünyesinde halen kullanılan en yüksek intermodal gabarisi P/C 450. P/C 450 olan demiryollarında, yerden yüksekliği 33 cm olan pocket vagonlara 450…

Rus demiryolu gabarisi

Rusya ve CIS ülkelerinde kullanılmakta olan yük gabarisi diyagramı.  Rusya ve CIS ülkelerinde, Türkiye ve Avrupa’daki gabari sınırlarına göre daha yüksek yüklemelere izin verilmektedir. Türkiye’de ve Avrupa’da ray üstünden 4650 mm yükseklikle sınırlanan yük gabarisi, kuzey komşularımızda 5300 mm’e kadar çıkmaktadır. İlk kırılma yüksekliği de 500 mm daha yukarıdadır (4000 mm). Kapak Fotoğrafı: V. ©