Yüksek hızlı trenler bugünlerde çok popüler oldu.

Hızları ve kolaylıkları sayesinde çalıştıkları hatlarda en iyi ulaşım çözümü haline gelen yüksek hızlı trenler, tüm ulaşım modları arasında %90’lık paylara kadar ulaştılar.

Farklı tanımlamalar olsa da, mevcut hatlarda 200 km/s, özel hatlarda ise 250 km/s üzerinde giden trenler yüksek hızlı tren olarak kabul görüyor.

Dünyada ticari işletmeye alınan ilk yüksek hızlı tren Shinkansen oldu. Tokyo ve Osaka arasında 1964’te hizmete açılan tren 250 km/s hız yapıyordu.

O zamandan bu yana hızlı trenler tüm dünyada yaygınlaştı, ve 11 ülke daha hızlı tren işleten ülkeler arasına katıldı.

İşte dünyada hızlı tren işleten ülkeler:

Almanya

Almanya’daki yüksek hızlı trenler ICE (Intercity Express) adını taşıyor. 1990’larda hizmete başlayan ICE’ler bugün yaygın olarak kullanılmakta. En yaygın olarak kullanılmakta olan ICE3’ler Bombardier ve Siemens’in öncülük ettiği bir konsorsiyum tarafından üretildi.

Sadece Almanya içinde değil, komşu ülkelere de sefer düzenleyen ICE trenleri yılda 70-80 milyon yolcu taşımakta.

ABD

ABD’de 200 km/s sınırını bazı noktalarda zorlayan yolcu trenleri olmakla birlikte, tek yüksek hızlı tren hattı Boston ile Washington arasında işletilmekte. 240 km/s hıza ulaşan tren setleri Alstom ve Bombardier’in ortak üretimi. Özel bir firma olan Amtrak tarafından işletilmekte olan yüksek hızlı trenler, şirketin hem gelir, hem de karında önemli bir pay sahibi.

Çin

Çin 2012 yılı sonu itibariyle 10 bin kilometrenin üzerinde yüksek hızlı tren demiryolu ağı ile dünyanın en uzun ağına sahip.

Çin aynı zamanda yüksek hızlı trenin en fazla kullanıldığı ülke. 2012’de 486 milyon yolcu yüksek hızlı tren ile seyehat etti.

Çin’in ilk yüksek hızlı tren setleri Bombardier, Siemens ve Kawasaki’den ithal edilmiş, veya onların lisansları altında Çin’de üretilmişti. Şimdi Çin kendi yüksek hızlı tren setlerini üretiyor.

Fransa

Fransa’nın yüksek hızlı trenleri (TGV) 1970’lerde Alstom ve SNCF tarafından geliştirildi, ve o dönemden bu yana büyük bir ticari başarı gösterdi.

TGV’ler yılda 100 milyon civarında yolcu taşıyor, ve 2003’te 1 milyarıncı yolcusunu taşıdı.

Güney Kore

Güney Kore’nin yüksek hızlı treninin ismi Korea Train eXpress (KTX). Trenler 305 km/s hıza ulaşabiliyor. Günlük ortalama 100 bin yolcu taşınıyor, ve dünyanın en yoğun hattı olarak biliniyor, Korail’in en karlı bölümü olarak dikkat çekiyor.

İngiltere

İngiltere’de 4 ana hatta çalışan ve 201 km/s hıza ulaşan trenler UIC’in tanımına kıl payı ile de olsa girmekte. Ayrıca 108 kilometre uzunluğunda, Channel Tunnel Rail Link olarak bilinen ayrı bir yüksek hızlı tren hattı da mevcut.

İspanya

İspanya’da yüksek hızlı trenler Alta Velocidad Española (AVE) olarak isimlendiriliyor. İspanya’nın ulusal demiryolu operatörü Renfe Operadora tarafından işletiliyor. Tren hızları 310 km/s’a kadar çıkıyor.

İspanya’nın AVE sistemi 3100 km ile Avrupa’nın en uzun yüksek hızlı demiryolu ağı, ve Dünya’da da Çin’den sonra ikinci gelmekte.

İtalya

İtalya’da iki ana hat ile belli başlı tüm şehir merkezleri yüksek hızlı tren ağıyla birbirine bağlanmış durumda. 2011’de yüksek hızlı trenlerle 25 milyon yolcu taşındı. NTV (Nuovo Trasporto Viaggiatori), Avrupa’nın ilk özel yüksek hızlı tren operatörü. Şirket ilk taşımasını 2012 Nisan’ında yaptı.

Japonya

Shinkansen Japonya’da yüksek hızlı trenlere verilen isim. 1964’de dünyanın ilk ticari yüksek hızlı trenini işletmeye başlayan Japonya’da yüksek hızlı tren ağı bugün 2387 kilometreye ulaşmış durumda. Maximum tren hızları ise 240-320 km/s arasında değişiyor.

Rusya

Rusya’da, Moskova ve St Petersburg arasındaki demiryolu hattında hizmet vermekte olan Sapsan trenleri 250 km/s hzı yapıyor. Bu hatta Siemens Velaro yüksek hızlı tren setleri kullanılıyor

Tayvan

Tayvan yüksek hızlı tren ağı toplam 345 kilometre uzunlukta. Özel bir şirket tarafından kurulan ve işletilen yüksek hızlı trenlerde Shinkansen teknolojisi kullanıldı ve 2012 yılında 44.5 milyon yolcu taşındı.

Türkiye

Türkiye’de ilk yüksek hızlı tren hattı 2009 yılında 11 CAF yüksek hızlı tren seti kullanılarak açıldı. Yıllık yolcu sayısı o dönemden bu yana 3 milyona ulaştı.

TCDD, 2023 yılına dek yüksek hızlı tren ağını 10.000 kilometreye ulaştırmak gibi agresif bir plana sahip. Yine aynı dönemde 100’ün üzerinde yüksek hızlı tren setinin alınması/üretilmesi planlanıyor. Bunların ilk 7’si için Siemens Velaro setlerinde karar kılındı.