Türkiye, coğrafi konumundan faydalanarak, Asya-Avrupa arasındaki trafikten demiryolu ile de pay almak istiyor.

Ancak transit yüklere odaklanan bölgedeki tek ülke Türkiye değil. İşte Türkiye’nin komşularının transit demiryolu trafiğine ilişkin girişimleri:

İran

İran sık sık transit trafiği önemsediğini açıklıyor. Yeni açılan demiryolu bağlantısı ile Kazakistan ve Türkmenistan’ı limanlarına bağlamayı amaçlıyor. Azerbaycan, Ermenistan ve Irak bağlantıları planlanmakta. CIS vagonlarının aks değiştirerek İran hatlarının tamamında dolaşma izni bulunmakta. İran, transit trafiğinden yılda 285 milyon USD kazanmayı bekliyor. Üst düzey bir yetkili de, İran’ın, transit yükleri teşvik için, halen uygulamakta olduğu, ihracat ve ithalata göre yüksek olan tarifeyi yeniden gözden geçirebileceğini belirtti.

Kazakistan

Kazakistan halen Çin-Avrupa demiryolu konteyner trafiğinden önemli bir pay almakta. Yeni tamamlanan hatlar ile hem Rusya, hem de Hazar Denizi’ne bağlantısını güçlendirdi. Ve transit kapasiteyi arttırmak için büyük bir çaba gösterilmekte. Çin trafiğinin yürüdüğü Dostyk-Alashankou demiryolu koridorunun kapasitesini 23 milyon ton/yıl’dan 50 milyona çıkartılıyor. Çin’e 12 milyon ton/yıl kapasiteli yeni bir alternatif bağlantı yapılıyor (Zhetygen-Korgas). Çin sınırındaki Dostyk istasyonunun elleçleme kapasitesi ise bu yıl 25 milyon tona çıkarılıyor. Kazakistan’ın, Aktau Limanı ile, Bakü-Tiflis-Kars hattını da aktif olarak kullanması bekleniyor.

Türkmenistan

Kazakistan’ı İran’a bağlayan iki ayrı demiryolu bağlantısı Türkmenistan’dan geçiyor. Yeni açılan hattan 10 milyon ton transit yükün taşınması bekleniyor. Türkmenbaşı’nda inşaa edilmekte olan dev liman, özellikle Bakü-Tiflis-Kars hattının açılmasından sonra, Aktau Limanı ile büyük bir rekabete girişecek.

Rusya

Rusya Çin-Avrupa bağlantısını geliştirme konusunda büyük bir mesafe katetti. Transit sürenin 15 güne kadar indirmesi için gerek altyapıda, gerekse gümrük ve demiryolu organizasyonlarında önemli geliştirmeler yapıldı. Bu bağlantı halen Japonya ve Güney Kore tarafından da kullanılmakta. Rusya, Gürcistan-Ermenistan-İran üzerinden Basra Körfezi’ne inen yeni bir kuzey-güney koridoru yaratmak için de çaba sarfediyor. CIM/SMGS ortak dökümanının kullanılmaya başlanması işlemleri basitleştirdi. Trenler Rusya’da bölgedeki en yüksek günlük ortalama hızla hareket ediyor: 900 km/gün.

Bulgaristan

Bulgaristan, Avrupa demiryolu koridorlarına dahil olan tüm hatlarını iki hat ve elektrikli olacak şekilde yeniliyor. Serbestleşme ile birlikte konteyner operatörleri, kendi lokomotifleriyle hızlı ve güvenli bir hizmet vermeye başladılar.

Kapak Fotoğrafı: FELB ©