Toplam 826 km uzunluğundaki, Türkiye’yi Gürcistan üzerinden Azerbaycan’a bağlayacak Bakü-Tiflis-Kars demiryolu projesi, senede 3 milyon yolcu ve 17 milyon ton yük taşıma hedefiyle Türkiye’nin en önemli projelerinden biri.

Bu yazıyı kopyalamamak için 5 neden

Proje ile Türkiye ve Akdeniz limanlarına bağlanmayı hedefleyen Azerbaycan, özellikle projenin finansmanındaki tıkanıklıkları açarak projeye büyük destek verdi. Bakü’yü Ahılkelek’e bağlayan 721 km uzunluğundaki geniş hattın yenilenmesini üstlenen Azerbaycan, projeye Azerbaycan Devlet Akaryakıt Fonu’ndan 775 milyon USD tahsis etti. Çalışmaların tamamlandığı hatta bu sene başında bir test treni çalıştırıldı.

Bu proje ile Orta Asya ve Çin’e daha kısa ve yüksek kapasiteli bir hatla bağlanacak Türkiye, Demir İpek Yolu’nun da hayata geçmesini hedefliyor 105 km uzunluğundaki Kars’ı Ahılkelek’e bağlayacak standart hattın yapımını Türkiye üstlendi. 1,38 milyar TL olarak projelendirilen bu kısım için 2014 sonuna kadar 1,25 milyar TL harcandı. 2015 bütçesindeki tutar 90 milyon TL. Bu da projenin tamamlanmasının en erken 2016 olacağını gösteriyor.

Bakü Tiflis Kars demiryolu projesi

Projenin tamamlanma tarihi başlangıçta 2010 olarak açıklanmıştı. Bu tarih önce 2013’e, ardından 2014’e ve 2015’e ertelendi. Geçtiğimiz ay Azerbaycan Başbakan Yardımcısı Abid Sharifov, PICARD konferansında yaptığı konuşmada, Bakü-Tiflis-Kars demiryolunun bu sene tamamlanamayacağını açıkladı.

Son bir yıldır herhangi bir ilerleme kaydedilmeyen projenin neden durakladığına ilişkin bir dizi farklı açıklama yapıldı. Hemen hepsinin bitiş yılı olarak 2016’yı işaret ettiği gerekçeler şöyle:

Finansman

Azerbaycan Demiryolları CEO’su to Javid Gurbanov, projenin durmasının sebebinin finansal sıkıntılar olduğunu belirtti (bkz Armenpress). Ekim 2015 itibariyle projenin %60’ının tamamlandığını belirten Gurbanov, finansal sıkıntıların kısa sürede çözüleceğini dile getirdi.

Müteahhit firma

Cumhurbaşkanı özel danışmanı, eski Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım, müteahhit firma ile bir sorun yaşandığını açıkladı (bkz Trend.AZ). Yıldırım, konuyu kontrol edeceğini ve problemi halledeceğini belirtti.

Zemin

Gümrük ve Ticaret Bakanı Cenap Aşçı, gecikmenin sert zeminden kaynaklandığını belirtti (bkz Cihan News Agency). Etüd çalışmalarında ortaya çıkmayan bu durumun gecikmeye sebep olduğunu vurgulayan Aşçı, tünelin tamamlanmak üzere olduğunu ve kalan kısmın daha hızlı ilerleyeceğini, açılışın önümüzdeki sene olacağını söyledi.

Türkiye’deki politik durum

Azerbaycan Demiryolları CEO’su Javid Gurbanov, Türkiye’deki politik belirsizliğin projenin gecikmesine yol açtığını belirtti. Türkiye tarafında rayların döşenmesine henüz başlanmadığını söyleyen Gurbanov, Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun çalışmaların Kasım 2016’da tamamlanacağına söz verdiğini aktardı.

Yukarıdaki açıklamalardan, etüd çalışmalarında ortaya çıkmayan sert zeminin proje maliyetlerini arttırdığı, projeyi yürüten müteahhit firmanın bu ek maliyetleri talep ederek çalışmaları durdurduğu, maliyet artışının finansmanının nasıl yapılacağının henüz belirlenmediği ve konunun seçimler sonrasına kaldığı anlaşılıyor.

Kapak Fotoğrafı: Azerbaycan Demiryolları ©