Yolcu Taşımacılığı

Numaralı/numarasız tartışması


Online bilet satışının bölgesel trenleri de kapsayacak şekilde yaygınlaşması yeni tartışmaları beraberinde getirdi.

Yakın döneme kadar sadece hızlı tren ve ana hat trenlerinin biletleri online satın alınabiliyordu. Bölgesel trenlerde ise sadece trenin geçtiği istasyonlarda satış yapılıyor, numarasız biletlerle yolcular boş buldukları koltuklara oturuyorlar, zaman zaman da ayakta yolculuk yapmak durumunda kalıyorlardı.

Online bilet yaygınlaşıyor

Ardından TCDD Taşımacılık, YHT bağlantılı trenlerden başlayarak online satış yapılan biletleri bölgesel trenlere doğru yaygınlaştırdı. Böylece bazı hatlarda hem istasyondan numarasız, hem internet sitesinden/çağrı merkezinden numaralı bilet satışı yapılmaya başlandı. İzmir’den kalkan Göller Ekspresi ve Denizli treni, Adapazarı Ekspresi, Eskişehir’den kalkan Kütahya, Tavşanlı ve Afyon trenleri, Halkalı’dan kalkan Kapıkule, Uzunköprü ve Çerkezköy trenleri, Konya-Karaman treni halen hem hem numaralı, hem de numarasız bilet satışı yapılan trenler.

Online biletlerin yaygınlaşması bilet alımını ve seyahat planlamasını kolaylaştırsa da, sisteme henüz alışamayan veya haksız bulan yolcuların itirazlarını da beraberinde getirdi. Sıkıntı, online satışı yapılmış bir koltuğa, bileti alan yolcudan önce, numarasız bir bilet alan yolcunun oturmuş olması. Numarasız bilet alan yolcuların, açıklama yapıldığındaki ilk itirazı ise şu noktada: “Aynı parayı verdik, neden internetten bilet alanın önceliği var?”

Numaralı/numarasız bilet farkı

Numarasız biletler gün içinde geçerli. Numarasız bilet bir kişi, bir treni kaçırdığında, aynı bileti kullanarak, aynı gün içinde olması şartıyla sonraki bir trene binebiliyor. Numaralı biletler ise belirli bir saatteki tren için alınıyor ve başka bir trene binebilmek için biletin zamanında iade edilmesi şart.

Numaralı/numarasız ayrımı başka ülkelerde de var. Numarasız biletler bir gün veya daha geniş bir dönem için geçerli olabilirken, numaralı biletler sadece bir sefer için satılıyor. Operatöre planlama yapma şansı verdiği için numaralı biletlerin daha ucuza satıldığı da oluyor. Bazen de biletler online olarak da numarasız satılıyor ve rezervasyon için ayrıca iletişime geçmek ve ücret ödemek gerekebiliyor.

Ayakta yolculuk etmek durumunda kalabilirsiniz

Numarasız bilet satılan trenlerde ayakta kalma ihtimali var. Biletin gün içinde ne zaman kullanılacağı belli olmadığı için, operatörün sadece koltuk sayısı kadar bilet satarak bunu önleme şansı da yok. Bu ise özellikle İzmir-Denizli gibi uzun hatlarda sıkıntı yaratabiliyordu. Artık numaralı bilet alarak oturarak gitmeyi garanti etmek mümkün.

Tümüyle numaralıya dönmeli mi?

Pek çok bölgesel hat, banliyö hattı gibi kullanılıyor. 1-2 durak yolculuk edecek yolcular için ayakta da olsa yolculuk yapabilmek önemli. Numarasız biletlerin en büyük katkısı bu. Bir başka katkısı, özellikle YHT’lerde ve popüler ana hatlarda sıklıkla karşılaşılan, son dakika iptaller nedeniyle trenin boş koltuklarla gitmesinin önüne geçmesi. Adana-Mersin gibi yarım saatte bir sefer yapılan hatlarda, kaçırıldığında bir sonraki trene aynı biletle binme imkanı bir başka avantajı.

Tartışmalar nasıl bitecek?

Henüz numaralı/numarasız karma trenlerle yeni tanışıyoruz. Yolcularda bu kültürün oturması için biraz zaman gerekli. Numarasız biletlere, koltuklarda önceliğin numaralı biletli yolcularda olduğu ve yer değiştirmek veya ayakta yolculuk etmek durumunda kalabileceklerini yazmak bu kültürün oturmasına yardım edebilir. Numaralı ile numarasız koltuklar arasında az da olsa bir fiyat farkı yaratmak da bir başka adım olabilir.

Kapak fotoğrafı: Onur Uysal ©

6 replies »

  1. Uçakta, otobüste ayakta yolcu uygulaması olmadığı halde sadece trenlerde bunu normalleştirmenin tek bir nedeni var; treni hala fakirlerin, 2.sınıf vatandaşkarın kullandığı algısını sürdürmek. İzmir/Turgutlu arası sık olarak kullanıyorum treni. Aynı hatta otobüsler (45 kişi taşıyor) ayakta yolcu al(a)mıyor ama trenler ağzıyla bir dolu. Bence işletme mentalitesi sıkıntılı. İlgisizlik tavan yapmış durumda. Ayakta yolcu almaz, 2 ek sefer yaparsın çözersin…

    • İşletme mentalitesi konusuna katılmakla birlikte, yurtdışında da trenle sık yolculuk eden biri olarak ayakta yolculuğun trenler için olağanüstü bir durum olmadığını belirtmeliyim.

  2. Haklısınız, ben de şahit olup şaşırmıştım. Lakin bu konu ülkemizde tren yolculuğu kültürüne çok büyük sekte vurmakta. Ne yazık ki halkımız lüksünden, rahatından ödün verme niyetinde değil. Başında bi adam dikilirken 2saat yolculuk yapmayı sempatik hale getirmek çok zor.

  3. Bu arada İzmir/ Konya Mavi treninden selamlar…

  4. Almanya ve Fransa’da bölgesel trenlere online veya giseden alinan biletlere numara verilmiyor. Vagon sayisinin cok olmasi nedeniyle ayakta yolcu sadece istisnai günlerde görülüyor. Biletler sadece o sefer icin gecerli oluyor, tüm gün bilette yazan güzergah icin 1 sefer gecerli olan biletler sanirim kalmadi.

    Bölgesel trenlerde online satislarda biletlerin illa numarali olmasi sart degil. Online bileti numarali yapip gise biletini numarasiz yapmak ise biraz altyapi eksikligini biraz da tecrübe noksanligini isaret ediyor.

  5. Bu hale getirene kadar neredeyse yüz kez şikayet ettik mail üstüne mail attık.Simdi siz eskiye döndürmek istiyorsanız ayakta gideceksiniz.. Zaten bizim insanımız kolayı varken zoru seçer elinde telefon var be kardeşim bir zahmet e-bilet alıver…