Geçmiş yıllardan farklı olarak, önümüzdeki günlerde, “Bu servisi bu terminalde alabiliyor muyuz, ne kadara mal oluyor” soruları demiryolu profesyonellerinin sıklıkla sorduğu bir soru olacak.

Eskiden her şey daha kolaydı. Tüm Avrupalı konteyner operatörleri, tek iyi bilinen terminale, Halkalı’ya yerleşmişlerdi. Ve Avrupa yakası konvansiyonel trafiğinin de çok büyük bir kısmı Halkalı’dan hallediliyordu.

İstanbul’un öte yakasında, Asya tarafında ise, iki önemli uluslararası oyuncu vardı. Eksper Tren ve Omsan Lojistik. Birisi Derince’de konvansiyonel vagonlara odaklanmış, diğeri ise Köseköy’de “swapbody” trafiğini yönetiyordu.

2012’de her şey değişti. Avrupa ve Asya yakaları arasındaki bağlantı koptu önce. Ardından ise Çerkezköy-Halkalı arasındaki demiryolundaki kesintiler. TCDD Tekirdağ ile Derince arasında yapılacak feribot servisi üzerinde çalışmaya başladı. Çerkezköy ve Velimeşe gibi terminaller yenilendi. Şimdi ise Halkalı’nın yaz boyu komple kapatılması gündemde. Ve feribotun da Mayıs ayında başlayacağı belirtiliyor.

Şimdi tüm oyuncular alternatifleri araştırıyor, ve şimdiden İstanbul civarındaki terminalleri karşılaştırmaya başladılar. İşte benim terminal Oskar’larım:

Velimeşe Terminali

Çerkezköy’den hemen önce yer alan küçük bir istasyon. Eskiden yük trenleri için hiçbir şey yoktu, ancak TCDD gümrük kontrolünde açık bir alan hazırladı. Konteyner trenleri için yedek bir istasyon olarak düşünülmüştü, ancak sınırlı stok ve elleçleme imkanları ve son teslim noktalarına uzaklığı nedeniyle Velimeşe hiçbir Oskar ödülüne layık görülmedi.

Çorlu Terminali

Velimeşe’nin batısında yer alan, genellikle konvansiyonel vagonlar için kullanılan daha iyi bir rampası olan küçük bir terminal. Gümrük müdürlüğüne olan uzaklığı, aynı anda ancak az sayıda vagonun elleçlenebildiği kısa platformu ve Marmara bölgesinin büyük endüstri alanlarına daha da uzak olan konumu ile Çorlu da Oskar töreninden eli boş çıkmak zorunda.

Çerkezköy Terminali

Deneyimli terminal ekibi, gümrüğe yakınlığı, manevra makinası ve yeni yapılan daha geniş stok alanı ile Halkalı’dan sonra Avrupa yakasının en güçlü terminali. Kooperatif tarafından verilen elleçleme ve taşıma servisi Halkalı’ya göre hem daha pahalı, hem de imkanlar daha kısıtlı. Terminalde aynı zamanda Omsan konteyner ve “swapbody”lerine hizmet veren özel bir “reachstacker” da bulunmakta. Yeni alanı çok iyi durumda olmamasına ve tamirat gerekse de, Çerkezköy, “En İyi Yardımcı Terminal” Oskar’ına layık görüldü.

Köseköy Lojistik Merkezi

Terminal, Marmaray ve Yüksek Hızlı Tren çalışmalarından dolayı hem Avrupa, hem de Asya yakası ile bağlantısının kopmasından dolayı, bir yıldan uzun bir süredir terkedilmiş durumdaydı. Hükümetin 2023 stratejisinde belirlenen lojistik köylerden biri olması, geniş stok sahası, trenler için uzun rampaları, endüstri bölgelerine yakınlığı, rekabete açık elleçleme servisleri ile Köseköy kesinlikle pek çok avantaja sahip. Ancak gümrük hizmetlerinin Halkalı’ya göre zayıflığı ve depoların olmayışı nedeniyle “En İyi Terminal” Oskar’ını kaçırıyor, ve “Umut Vadeden Terminal” Oskar’ıyla yetinmek zorunda kalıyor.

Derince Limanı

Türkiye’deki az sayıda demiryolu bağlantısı olan limanlardan biri olan Derince, diğer terminallerle karşılaştırıldığında çok sayıda avantaja sahip. Denizyolu bağlantısı imkanı, çok iyi çalışan bir gümrük ofisi, otomobil, konteyner ve dökme yükler için ayrı alanları, karayolu taşıması konusunda çok güçlü olması, elleçleme hizmetlerinin standart ve zengin olması ve ana endüstri merkezlerine en yakın nokta olması en güçlü yanları. Her yıl Oskar alan Halkalı’ya göre daha zayıf depolama imkanları olmasına rağmen, bu yılın “En İyi Terminal” oskarı Derince’ye gidiyor.