İstanbul’ın yüz yıllık hayali gerçek olmak üzere.

İstanbul’un iki yakası, yaygın olarak Marmaray Projesi olarak bilinen Boğaziçi Tüneli ile birleştiriliyor. Türkiye’nin en çok konuşulan projelerinden biri olmasına rağmen, çok sayıda yanlış inanış da söz konusu. İşte Marmaray Projesi ve Boğaziçi Tüneli hakkında doğru bildiğimiz yanlışlar:

Marmaray’dan hem trenler, hem de otomobiller geçecek.

Hayır, Marmaray sadece trenler için. Boğaziçi tünellerinin içine sadece ray döşendi. Otomobillerin Boğaz’ın altından geçişi için ise Avrasya Tüneli diye adlandırılan bir başka proje devam etmekte. Proje detaylarına şu adresten ulaşabilirsiniz: “http://www.avrasyatuneli.com”.

Sadece metro vagonları değil, aynı zamanda hızlı trenler de Boğaziçi Tüneli’nden geçecek.

Hızlı tren projesinde son durak İstanbul’un Anadolu yakasındaki Haydarpaşa olarak gösterilmekte. Marmaray projesinin bir kısmının, Gebze ile Söğütlüçeşme arasının, hızlı trenler için kullanımı öngörülmekle birlikte, tünelin kullanımı şimdilik öngörülmemekte. Avrupa yakasına, ve uzun vadede Kapıkule sınırına kadar devam edecek hızlı tren hattı için ise, yapımına yeni başlanan ve demiryolu geçişinin de olacağı 3. Köprünün kullanımı planlanmakta.

Yük trenleri de Boğaziçi Tüneli’ni kullanabilecek.

TCDD tarafından, tehlikeli madde taşıyan trenlerin Boğaziçi Tüneli’ne sokulmayacağı zaten ilan edilmişti. Diğer yük trenlerinin geçişi ise halen tartışılmaya devam edilmekte. Günün son metrosu ile ertesi günün ilk metrosu arasındaki kısıtlı sürenin bakım ve yük trenlerinin geçişine yetip yetmeyeceği halen belirsizliğini korumakta. En azından 2014 sonuna kadar Asya ile Avrupa arasında yük treni geçişlerinin feribotla yapılacağı açıklandı.

Yolcular Ağustos 2013 itibariyle Boğaz’ın altından metro ile geçmeye başlayacaklar.

Maalesef hayır. Trenlerin Ağustos itibariyle çalışmaya başlayacağı doğru, ancak bunlar deneme sürüşleri olacak. İlk yolcuların ise 29 Ekim 2013’te Boğaz’dan geçmesi planlanıyor.

Bu durumda Ekim sonunda Gebze’den Halkalı’ya gitmek mümkün olacak.

Ne yazık ki hayır. 28 Ekim sonu itibariyle, Marmaray projesinin ilk etabı, Kazlıçeşme ile Ayrılıkçeşme arasındaki bölümü tamamlanmış olacak. İlk etap yeraltından katedilen kısmı içeriyor. Projenin ikinci etabı ise Avrupa ve Anadolu yakalarında, mevcut banliyö hatlarının modernizasyonunu kapsıyor.

Zaten banliyö hatları mevcut olduğu için, Marmaray projesinin kalan kısmı çok zaman almayacaktır.

Zaman alacak. İkinci etap çalışmalarının 18 Haziran 2015’te tamamlanması planlanıyor. Halen hızlı geçişlere uygun olmayan iki hat bulunmakta. Marmaray projesinin tamamlanmasıyla birlikte, ikisi metro vagonları tarafından kullanılacak toplam 3 hat inşa edilmiş olacak. Üçünce hat, diğer trenler ve muhtemelen hızlı tren tarafından kullanılacak. Hızlı seyire uygun olacak şekilde inşa edildiğinden kimi yerlerde hattın yerinin değiştirilmesi, tünel ve köprülerin yeniden inşası, metro duraklarının revizyonu da bu proje kapsamında gerçekleştirilmekte.

Marmaray projesi çok uzadı, teknik problemler çıkmış olsa gerek.

Evet, Marmaray projesinin ilk etabının 28 Nisan 2009’da bitmesi planlanmıştı. Ancak inşaat sırasında çok önemli arkeolojik kalıntıların keşfedilmesi üzerine, proje, başlatılan arkeolojik çalışmalara paralel olacak şekilde yeniden planlandı.

Tarihi kalıntılar birkaç çanak çömlekten ibaret.

Bundan çok daha fazlası var. Bu kalıntıların bulunuşundan önce, bölgedeki en eski yerleşimin 4500 yıl önce olduğu düşünülüyordu. İnşaat sırasında, 8500 yıllık bir mezar bulundu. Orta Çağdan kalan bir kadırga, erken Bizans dönemine ait Theodosius Limanı proje sırasında bulunan önemli eserlerden bazıları. Tüm bunlar Yenikapı müze-istasyonunda sergilenecek.

Marmaray tarihteki ilk Boğaz demiryolu geçişi projesidir.

İnşa edilen ilki olacak, ancak planlanan ilk proje değil. Boğaz geçişine dair ilk proje 1500’lü yılların başında, Leonarda da Vinci tarafından hazırlamıştır. 1900 yılında F. Arnodin’e çizdirilen projede ise vagonlar Boğaz’ın üstünden teleferik ile taşınmaktaydı.  Boğaz’ın altından geçen ilk proje ise, 1876 yılında, Karaköy füniküler sisteminin de mühendisi olan Euqene Henri Gavand tarafından hazırlanmıştır.

Kapak Fotoğrafı: Wikipedia ©