Demiryolunda lisans zorunluluğu başladı ve şimdiye kadar 36 firma lisans aldı.

Vagon sahipleri ve konteyner hattı işleten firmaların zaten alması bekleniyordu, bunların büyük bir kısmı ya lisans aldılar, ya da almak üzereler.

Bugüne kadar esas olarak TCDD’nin verdiği demiryolu hizmetini diğer hizmetlerle birleştirerek satan “forwarder” firmalar ise listenin büyük çoğunluğunu oluşturuyor. Bu firmalar arasında demiryolu piyasasına yeni girenler de azımsanmayacak bir sayıda.

“Forwarder”lardan lisans alanlar kadar almayanlar da dikkat çekiyor. Demiyolu taşımacılığı alanında bilinen, Demiryolu Taşımacılığı Derneği (DTD) üyesi yirmiye yakın firmanın adı lisans alanlar arasında henüz geçmiyor. Şimdilik “beklemede” de olabilirler, ya da başvuruları değerlendiriliyor olabilir. En azından devam etmeye ilişkin soru işaretleri olduğu anlaşılıyor. Yukarıdaki sayıya DTD üyesi olmayan firmalar dahil değil.

Lisanssız taşımada son 10 gün

Lisans alan “forwarder” firmaları ise yeni bir dönem bekliyor. Firmalar bugüne kadar sadece TCDD’nin herkese açık olarak ilan ettiği sabit fiyatlar ve herkese eşit koşullarla verdiği demiryolu hizmetini satmaktaydı. TCDD ile kuvvetli ilişkilere sahip olmak “forwarder”ların en çok aranan özellikleri arasındaydı.

Ancak yeni dönemde “forwarder”ların aradıkları güzergahta çekiş hizmeti veren tüm operatörleri dikkate almaları gerekecek. Üstelik bu operatörlerin, şimdiye kadar olduğu gibi tüm Türkiye’de geçerli tek bir fiyat tarifesine bağlı kalmaları gerekmiyor. Örneğin bir güzergahta yoğun olarak yük taşıyan bir operatör dönüşte ağırlıklı olarak boş vagon taşıyorsa, “forwarder”lara çok uygun fiyatlar sunabilir.

3. operatör yolda

Farklı fiyat uygulamaları, “forwarder”lar arasında büyükler lehine bir durum yaratacak gibi gözüküyor. Intermodal piyasasındaki benzer şekilde, çok büyük hacime sahip “forwarder”lar, operatörlerden daha uygun fiyatlar alabilir.

Ödeme vadesi de demiryolunda yeniden bir rekabet konusu haline gelecek gibi gözüküyor. TCDD’nin bu güne kadar istisnasız uyguladığı “çıkıştan önce peşin ödeme”, yeni operatörlerle birlikte çeşitlenebilir. Bu tüm “forwarder”lar için bir avantaj gibi gözükmekle birlikte, tren operatörlerinin, ödeme kapasitesine göre “forwarder” seçmesine neden olabilir.

Kapak Fotoğrafı: Eksper Tren ©