İki farklı ray aralığının kullanıldığı Bakü-Tiflis-Kars hattında aktarmasız taşıma mümkün olacak mı?

Bu ay sonunda hizmete açılacak Bakü-Tiflis-Kars hattının kesintisiz bir ulaşım imkanı sağlayacağı konuşuluyor. Öte yandan Azerbaycan, Gürcistan, Kazakistan gibi ülkelerde geniş ray hattı kullanılırken, Türkiye ve Avrupa’da standart ray hattı kullanılıyor. Bir TCDD vagonunun Gürcistan’da ilerlemesi mümkün değil. Peki ne olacak? Kesintisiz/aktarmasız ulaşım nasıl sağlanacak?

Bakü-Tiflis-Kars hattında ilk yük treni yola çıkıyor

İşte ray aralığı değişimi için varolan çözümler:

Konteyner

Ray aralığının değiştiği güzergahlarda en yaygın çözüm konteyner trenleri. Çin-Avrupa arası demiryolu trafiği tümüyle konteyner trenleriyle sağlanıyor. Ray aralığının değiştiği noktalarda kurulan terminallerde, konteynerler, bir trenden diğerine kısa sürede aktarılıyor.

Bakü-Tiflis-Kars hattında da trafik büyük ölçüde konteyner trenleriyle yapılacak. Türkiye-Gürcistan sınırına yakın bir noktadaki Ahılkelek, iki farklı ray hattının yanyana geldiği nokta. Burada konteynerler Azerbaycan vagonlarından Türk vagonlarına aktarılacak.

Bakü-Ankara treni vitrine çıktı

Boji değişimi

Bir başka çözüm, vagonların boji, yani tekerlek sistemlerinin hızlıca değiştirilerek, aynı vagonun farklı ray hattında devam etmesi.

Bunun yapılabilmesi için Ahılkelek’te bir boji değişim istasyonu kuruluyor. Biraz daha pahalı olsa da, özellikle konteyner dışında bir yük taşıyan vagonlar için daha kolay bir çözüm.

Türk vagonlarında bu özellik bulunmuyor. Azeri/Kazak/Rus vagonları ise bu özelliğe sahip. Türkiye’deki platformlara uygun olan vagonların Anadolu’nun içlerine kadar gelmesi mümkün olabilecek.

Özel tekerlekli vagonlar

Bazı vagonlar, farklı ray aralıklarında gidebilecek şekilde tekerlek sistemlerine sahip. Örneğin Bakü-İstanbul arasında çalışacak Stadler yolcu vagonları bu özellikte. Böylece yolcuların vagon değiştirmesine, veya yukarı kaldırılıp tekerlek sistemlerinin değiştirilmesine gerek kalmadan trenler Türkiye’den Gürcistan’a geçebilecekler. Ancak bu sistemin yük trenlerinde yaygınlaşması pek olası gözükmüyor.

Bakü Tiflis Kars demiryolu projesi

Kapak Fotoğrafı: Azerbaycan Demiryolları ©