Demiryolu ile yük taşımasında yaşanan hızlı artış ile birlikte boş vagon taleplerine yetişmek zorlaştı.

Geçtiğimiz sene sadece TCDD Taşımacılık’ın taşıdığı 30 milyon tonla birlikte demiryolu ile taşınan yük miktarı 35 milyona dayanmıştı. Bu sene, pandemi nedeniyle ara verilen yolcu trenlerinin seferlerine yeniden başlaması ve TCDD Taşımacılık lokomotiflerin bir kısmının yolcu taşımacılığına ayrılmasına rağmen demiryolu ile yük taşımacılığındaki artış eğilimi devam ediyor. Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Karaismailoğlu, 2021 yılı demiryolu taşıma miktarının 36,5 milyon tona ulaşacağını açıkladı.

Uzun bir dönemdir yatay seyreden demiryolu yük taşımacılığının son üç yılda yükseliş trendine girmesi, önemli bir konuyu da gündeme taşıdı. Vagon tedariği.

Yaklaşık 12 bin aktif yük vagonuyla sektörün en önemli oyuncusu TCDD Taşımacılık, Trakya bölgesi başta olmak üzere hemen her bölgeden gelen taleplere yetişmeye çalışıyor, vagonlara, daha üzerindeki yükler boşalmadan yeni talipler çıkıyor.

Vagon tedariğinde yaşanan problemler sadece Türkiye’ye özel de değil. Özellikle Avrupa’da da, karayolundan demiryoluna yönelen talebin karşılanmasında sıkıntılar yaşanıyor, vagon kiralama talepleri için uzun süreler beklemek gerekiyor.

Öte yandan Türkiye özelinde yaşanan bazı sorunlar da var. En önemlisi, özel sektör yatırımlarının çok sınırlı kalması. 4 yıldır faaliyet gösteren iki özel operatörden birisi henüz hiç vagon yatırımı yapmadı. Diğer operatör ise lokomotif yatırımına yoğunlaştı*.

Vagon yatırımı konusunda TCDD Taşımacılık daha aktif olsa da, yeni yatırımları rağmen filosunun %75’i 20 yaş üstü ve ancak filoda bulunan vagonların %71’i aktif olarak kullanılabiliyor.

Artan talep ve artmayan vagon kapasitesine yönelik operatörlerin aldığı tedbir, vagonların daha verimli kullanılması konusunda adımlar atmak oldu. TCDD Taşımacılık, son dört yılda aktif vagon sayısı %15 düşmesine rağmen taşınan yük miktarını %10 arttırmayı başardı. Demiryolu ile taşınmakta olan yükleri devralan iki özel operatörün de, kendilerinden önceki dönemlere göre daha az sayıda vagonla daha fazla yük taşıdıkları belirtiliyor.

2023’te 50 milyon ton demiryolu yükü hedefi dikkat çekici olsa da, yeni lokomotif ve vagon yatırımları hayata geçmeden bu miktarlara ulaşılması kolay gözükmüyor.

* Yazımızın yayınlanmasının ardından, Körfez Ulaştırma’nın 2021 yılı içinde 75 adet tank vagon ve 35 adet platform vagon yatırımı yapmış olduğu bilgisi iletilmiştir.

Kapak fotoğrafı: Onur Uysal ©