Ankara hızlı tren kazasıyla sinyalizasyon konusu gündemimize girdi. Peki Türkiye’de trenler nasıl idare ediliyor?

İşte Türkiye’de kullanılan haberleşme/sinyalizasyon sistemleri:

TMİ – Trenlerin merkezden idaresi

Tren trafiğinin herhangi bir otomasyon olmadan yönetildiği sistem.

Trafik kumanda merkezinde, belirli bir hattan sorumlu trafik kontrolörü bulunur. Kontrolör, telefon (veya telsiz) aracılığıyla hareket memurları, makinistler ve makasçılardan bilgi alır ve yine bu kişilere gerekli talimatları iletir. 

Türkiye demiryolu hatlarının yaklaşık yarısı TMİ ile yönetilmekte.

Ankara hızlı tren kazası TMİ ile idare edilen bir hatta meydana geldi.

TSİ – Trenlerin sinyallerle merkezden idaresi

CTC (Central traffic control) ifadesi de kullanılır.

TMİ’ye benzer şekilde trafik kumanda merkezinde trafik kontrolörünün idare ettiği bir sistemdir. Ancak talimatlar ve işlemler sinyallerle iletilir. Kontrolör, makinist, hareket memuru ve makasçı, telefonla iletişim halindedir. Makaslar merkezden uzaktan veya manuel kumanda edilebilir, her durumda durumu merkezden takip edilir. Makinistler ise yolun uygunluk durumunu hat kenarındaki trafik lambası benzeri cihazlardan takip ederler.

ETCS L0 – Avrupa tren kontrol sistemi seviye 0

Bu seviye, araçların Avrupa tren kontrol sistemine (European train control system – ETCS) uygun şekilde donatıldığı, ancak hatlarda buna uygun donanımın olmadığı bölümler için kullanılıyor.

TCDD sinyalizasyon haritasında, TSİ/CTC olan tüm hatlar ATS  ETCS L0 olarak belirtilmiş.

ATS, trenlerin sinyal ve hız ihlallerinde otomatik durmasını sağlayan araç içi bir sistem. TCDD Taşımacılık’ın lokomotiflerinin büyük bir kısmında bulunuyor. Aralık ayında da 93 adet ATS cihazı için ihale açıldı.

ATS’ler sinyal ihlallerini engelemede başarılı olsa da, hız limitleri konusunda oldukça verimsiz. Bu sistemde tren tiplerine veya gidiş yönüne göre ayrı hız limitleri belirlenemiyor.

Avrupa sınırından Sivas’a kadar uzanan konvansiyonel hat (bazı aralar hariç), İskenderun-Divriği ve İzban hattının bir kısmı bu seviyede.

Kapak fotoğrafı: Aselsan ©